Fotelik rowerowy czy przyczepka? Od kiedy? Opinia fizjoterapeuty

Jazda na rowerze dla wielu osób dorosłych jest jedną z ulubionych aktywności. Dodatkowym jej atutem jest to, że można podzielać tę pasję z rodziną. Kiedy w rodzinie pojawia się dziecko, a rodzice nie chcą rezygnować z jazdy na rowerze, pojawia się wiele pytań dotyczących kontynuowania tej pasji wraz z dzieckiem. Główne rozważania rodziców dotyczą tego, w jaki sposób mogą to robić, jakiego sprzętu do tego potrzebują i od kiedy mogą zabierać ze sobą maluszka na wycieczki rowerowe? W dzisiejszym artykule powiem, na co rodzice powinni zwrócić uwagę, zanim zdecydują się zabrać ze sobą dziecko na rower. Poruszę kwestię dwóch popularnych alternatyw, czyli przewożenia dziecka w foteliku oraz w przyczepce rowerowej. Podpowiem również, od kiedy można przewozić dziecko w foteliku, a od kiedy w przyczepce i jaki ma to wpływ na zdrowie dziecka. Podzielę się również moją opinią jako fizjoterapeuty dziecięcego na ich temat. 

W artykule

Przewożenie dziecka w foteliku i przyczepce rowerowej

Niezwykle trudno jest określić konkretny wiek dziecka, który by oznaczał jego jednoznaczną gotowość do przejażdżek w foteliku czy w przyczepce rowerowej. Nie ma badań, na których można by było się oprzeć w tej kwestii. Można jedynie sugerować się zdaniem i informacjami, które można znaleźć na stronach producentów takich sprzętów. Informacje te często znacznie nawet same od siebie się różnią. Niektórzy producenci sprzętu informują, że przewożenie w nich jest możliwe nawet wtedy, kiedy dziecko ma kilka tygodni. Tak jest na przykład w przypadku przyczepek rowerowych. Jeżeli chodzi o foteliki rowerowe, to informują oni, że można przewozić w nich dziecko, od kiedy zacznie ono siadać lub gdy będzie w wieku około dwunastu miesięcy.

Często rodzice zasięgają informacji od znajomych czy też od znajomych znajomych, którzy już mają ten temat za sobą. Wysłuchują doświadczeń związanych z rowerową przygodą z maluszkiem. Nadmiar sprzecznych informacji z wielu źródeł sprawia, że rodzice nie mogą być pewni, co jest dla ich dziecka bezpieczne i od kiedy. Rodzice również szukają informacji i opinii w tym temacie u fizjoterapeuty, który na co dzień pracuje z dziećmi.

W tej kwestii pomocna może okazać się wiedza fizjoterapeuty i postaram się nią podzielić w następnych akapitach.

Od kiedy można przewozić dziecko w foteliku lub przyczepce rowerowej? Opinia fizjoterapeuty

Jak już wyżej wspomniałam, niezwykle trudno jest określić wiek pozwalający jednoznacznie na rozpoczęcie rowerowej przygody z dzieckiem. Moim zdaniem, jak i zdaniem wielu moich kolegów i koleżanek fizjoterapeutów, z rozpoczęciem przewożenia dziecka w foteliku rowerowym czy też w przyczepce, powinno zaczekać się do 18 miesiąca życia. Po pierwsze warto zaznaczyć, że do tego czasu formują się krzywizny kręgosłupa zapewniające mu amortyzację. W tym wieku maluch powinien już potrafić poradzić sobie ze wstrząsami, drganiami i obciążeniem. Po drugie dziecko w tym wieku zwykle ma już stabilną pozycję siedzącą i bardzo dobrze trzyma główkę. Maluszek ma również w tym czasie możliwość kształtowania i rozwijania innych umiejętności zwłaszcza ruchowych. Zachowanie zdrowego rozsądku w tej kwestii jest niezwykle istotne. Rozsądne, wobec tego będzie przyjrzenie się dokładnie rozwojowi swojego maluszka. Warto mieć na uwadze, że każde dziecko jest inne i rozwija się w nieco innym tempie. Niektóre umiejętności może osiągać szybciej a inne nieco później. Dlatego też warto obserwować dziecko i zadbać o jego rozwój oraz ten rozwój wspierać, ale nie forsować za wszelką cenę. 

Po czym poznać, że dziecko jest już gotowe na jazdę w foteliku lub w przyczepce rowerowej?

Dziecko przede wszystkim powinno samodzielnie siedzieć, swobodnie zmieniać pozycje, wstawać, chodzić, skakać i biegać. Około 18 miesiąca życia dziecka można zauważyć, że maluch zaczyna podskakiwać. To może stanowić informację, że narząd ruchu dziecka będzie w stanie poradzić sobie z obciążeniem kręgosłupa i obecnymi podczas jazdy rowerowej po nierównym podłożu wstrząsami, drganiami i wibracjami. Dziecko wówczas będzie umieć poradzić sobie z siłami, które działają na nie podczas samej jazdy.

Jaki powinien być fotelik rowerowy?

Oczywiście pojawia się pytanie, jaki fotelik rowerowy wybrać? Fotelik rowerowy przede wszystkim powinien być bezpieczny i powinien być wykonany z dobrej jakości materiałów. Ważne jest również, aby posiadał odpowiednie atesty bezpieczeństwa i był wyposażony w:

• 5-punktowe wzmocnione pasy bezpieczeństwa,
• regulowane podpórki pod nóżki,
• regulowane blokady stóp,
• podparcie zabezpieczające główkę dziecka,
• odblaski.

Jakie są wady i zalety fotelika rowerowego?

Zaletą fotelika rowerowego jest z pewnością to, że można go zabrać ze sobą na wycieczkę rowerową poza miastem. Fotelik można z łatwością spakować do bagażnika samochodu. Fotelik dla starszego dziecka może być ciekawszą opcją, ponieważ w nim dziecko ma poczucie bycia bliżej natury, jak i rodzica. Dziecko znajduje się zaraz za rodzicem, co umożliwia mu bycie w niemalże bezpośrednim kontakcie z nim. Co za tym idzie maluch może porozumiewać się z rodzicem nawet podczas jazdy. Poza tym rodzicowi łatwiej jest kontrolować dziecko ze względu na to, że jest blisko niego i może szybko reagować na potrzeby malucha. Dodatkowym atutem fotelika jest to, że jest tańszy od przyczepki rowerowej.

Nierzadko zdarza się, że rower z fotelikiem się przewraca. Szczególnie często zdarza się, to gdy dziecko jest w nim wsadzone, a rodzic schodzi z roweru. Oczywiście dość łatwe ryzyko przewrócenia to ewidentny minus. Niestety dzieje się tak, ponieważ fotelik rowerowy jest zamontowany w tylnej części roweru i jeżeli jest w nim jeszcze dziecko, to pod wpływem ciężaru często się przewraca. Stwarza to wówczas duże zagrożenie dla dziecka z powodu dość dużej wysokości. Ponadto zdarza się, że w foteliku dziecko się denerwuje i nie czuje się zbytnio komfortowo ze względu na to, że ma nieco ograniczone pole widzenia. Maluch może widzieć, co się dzieje po jego prawej lub lewej stronie, ale nie będzie widział, co dzieje się z przodu. 

Przykładowe propozycje fotelików rowerowych

Poniżej przedstawiam kilka propozycji fotelików rowerowych, które są polecane przez rodziców moich pacjentów i które sama zwykle polecam. Nie jest to post sponsorowany, a poniższe przykłady wynikają z dobrych opinii, które usłyszałam od rodziców.

1. Bobike Exclusive Tour Plus - fotelik rowerowy mocowany do ramy - Cinnamon Brown

Źródło zdjęcia oraz możliwość zakupu na stronie: ewozki.eu/pl/p/Bobike-Exclusive-Tour-Plus-fotelik-rowerowy-mocowany-do-ramy-Cinnamon-Brown/12969

2. Fotelik HAMAX Siesta

Jaka powinna być przyczepka rowerowa?

Jakie są wady i zalety przyczepki rowerowej?

Jedną z wielu zalet przyczepki rowerowej jest to, że zwykle posiada ona systemy zabezpieczające przed wywróceniem. Oznacza to, że przyczepka nie powinna się wywrócić, nawet jeżeli wywróci się sam rower. Z całą pewnością jest stabilniejsza niż fotelik rowerowy. Nie obciąża ona również roweru i rodzicowi łatwiej jest utrzymać równowagę podczas jazdy. Przyczepka rowerowa jest wygodniejsza dla dziecka niż fotelik rowerowy i zapewnia mu ochronę przed złymi warunkami pogodowymi jak deszcz, wiatr czy też mocne słońce. Ponadto zapewnia ona dziecku lepszą amortyzację wstrząsów niż fotelik rowerowy. Mimo że maluch jest zapięty pasami, w przyczepce rowerowej, ma dużą swobodę ruchu. Może swobodnie ruszać zarówno nóżkami, jak i rączkami. Dodatkowo podczas jazdy ma dużą widoczność, ponieważ rodzic nie zasłania widoku z przodu.  

Przyczepka rowerowa ma również wady. Jedną z nich jest to, że może być ją ciężko zabrać na wycieczkę poza miasto. Jej rozmiar i waga na pewno w tym nie pomagają. Następną wadą jest fakt, że rodzic ma utrudniony kontakt z dzieckiem z uwagi na odległość, w jakiej znajduje się maluch. Rodzicowi może być trudniej nadzorować dziecko i reagować na jego potrzeby. Z pewnością przyczepka rowerowa jest ponadto droższa niż fotelik.

Przykładowe propozycje przyczepek rowerowych

Poniżej przedstawiam kilka propozycji przyczepek rowerowych, które są polecane przez rodziców moich pacjentów i które sama zwykle polecam. Nie jest to post sponsorowany, a poniższe przykłady wynikają z dobrych opinii, które usłyszałam od rodziców.

1. Qeridoo® - Przyczepka rowerowa Sportrex 2 - Limited Edition Mineral Blue 2023

Źródło zdjęcia oraz możliwość zakupu na stronie: pinkorblue.pl/qeridoo-przyczepka-rowerowa-sportrex-2-limited-edition-mineral-blue-2023-a412099.html

2. Thule Chariot Cross single (1-osobowa przyczepka rowerowa) - multisport niebieski alaska

Źródło zdjęcia oraz możliwość zakupu na stronie: thule.com/pl-pl/bike-trailers/bike-trailers-for-kids/thule-chariot-cross-single-_-10202022

Ile czasu można przewozić dziecko w foteliku lub przyczepce rowerowej?

Na początku rowerowej przygody warto robić krótkie przejażdżki. Z czasem można je wydłużać, natomiast warto pamiętać, że należy to robić ze zdrowym rozsądkiem. Podczas wycieczek warto robić przerwy i zdejmować dziecko z fotelika lub wyjmować go z przyczepki. Podczas przerwy maluch może odpocząć i rozprostować nóżki.

Nie można podać jednej konkretnej odpowiedzi na pytanie jak długa powinna być wycieczka rowerowa. Znowu wszystko zależy od konkretnego dziecka, jego umiejętności czy też samopoczucia tego konkretnego dnia. Szczególnie w przypadku młodszych dzieci warto obserwować malucha i sprawdzać jak reaguje i jak znosi trudy podróży.

Co zrobić jeżeli dziecko uśnie podczas przejażdżki rowerowej?

Pytanie to często zadają moi pacjenci. Często zdarza się, że dziecko podczas przejażdżki zasypia. Osobiście nie jestem zwolenniczką przewożenia malucha podczas snu. Zdaję sobie sprawę, że są foteliki, które się delikatnie rozkładają, natomiast mnie osobiście to nie przekonuje. Uważam, że wówczas warto zrobić sobie przerwę, wyjąć maluszka i ułożyć go na płaskiej powietrzni na przykład na kocyku. Powinno to poprawić komfort odpoczynku i snu dziecka. Warto pamiętać, że podczas snu, ciało się rozluźnia i pozycja dziecka może ulegać niekontrolowanej zmianie. Ciało będzie również zupełnie inaczej się zachowywać w stosunku do oddziałujących na niego sił. Nie jest to na pewno nic pożądanego i w skrajnych przypadkach może nawet prowadzić do kontuzji lub dolegliwości bólowych.

Czy dziecko musi mieć kask podczas gdy jest przewożone w foteliku lub przyczepce rowerowej?

Dziecko obowiązkowo podczas przewożenia w foteliku, ale też przyczepce, powinno mieć założony kask. Kask zabezpiecza malucha przed ewentualnymi urazami głowy.

Będąc w tematyce bezpieczeństwa, przed przejażdżką rowerową, warto dwa razy sprawdzić, czy na pewno fotelik lub przyczepka są prawidłowo przymocowane. Następnie należy sprawdzić, czy dziecko jest prawidłowo ułożone oraz zabezpieczone. Jak już wyżej wspomniałam, należy się upewnić, że są one bardzo dobrze oświetlone.

Przepisy ruchu drogowego a przewożenie dziecka w foteliku rowerowym lub przyczepce

Na sam koniec jeszcze krótka rada ode mnie. Tym razem nie tylko jako fizjoterapeuta, ale też jako kierowca. Przed rozpoczęciem używania fotelika czy też przyczepki rowerowej należy zapoznać się z przepisami ruchu drogowego. Prawo reguluje niektóre kwestie dotyczące przewożenia dziecka w powyższych sprzętach. Jak chociażby to, że dziecko w foteliku i przyczepce wolno przewozić do 7 roku życia. Przepisy również regulują obowiązek poruszania się prawą stroną jezdni w przypadku przewożenia dziecka w przyczepce lub w foteliku rowerowym. Nieco inaczej jest, gdy oprócz dziecka z rodzicem w foteliku jest jeszcze dziecko do 10 roku życia na własnym rowerze. Więcej informacji można znaleźć w przepisach ruchu drogowego. Zdecydowanie warto przeczytać i zaznajomić się z przepisami i wymaganiami, jakie należy spełnić, chcąc przewozić bezpiecznie dziecko. Szczegółowe informacje znajdują się oczywiście w Ustawy - Prawo o ruchu drogowym - link do ustawy. Kompendium odnośnie przewożenia dziecka w przyczepce można znaleźć na przykład na stronie Policji: obowiązkowe wyposażenie przyczepki rowerowej.

Co wybrać fotelik rowerowy czy przyczepkę? Opinia fizjoterapeuty

Osobiście jako fizjoterapeuta dziecięcy postawiłabym na przyczepkę rowerową. Taki wybór podziela również wielu innych fizjoterapeutów. Oczywiście ostateczny wybór należy do rodziców i potrzeb ich oraz potrzeb i możliwości ich dziecka. Moim zdaniem przyczepka rowerowa jest bezpieczniejsza dla dziecka niż fotelik. Mam nadzieję, że podane wyżej argumenty to potwierdzają. Uważam, że nie należy się spieszyć z rozpoczęciem jazdy rowerem z dzieckiem. Chciałbym podkreślić, że zarówno w przypadku fotelika rowerowego, jak i przyczepki wstrzymałabym się z przewożeniem w nich dziecka aż do 18 miesiąca życia. Jest to według mnie dolna granica, ale jak już wiele razy podkreślałam, może się okazać, że lepiej będzie jeszcze kilka miesięcy poczekać, aż dziecko będzie gotowe. Przed rozpoczęciem tej aktywności dziecko powinno mieć odpowiednio rozwinięte mechanizmy ruchowe oraz amortyzacyjne, chociażby ze względu na wstrząsy czy drgania podczas przejażdżki. Gdy dziecko wykształci te mechanizmy, to zapewni mu to bezpieczną podróż i pozwoli uniknąć nadmiernego obciążenia kręgosłupa. 

Bibliografia:

1. Oxley J. , O’Hern S. , Raftery S. , Woolley J.: How safe are children when transported by bicycle?, Traffic Inj Prev, Suppl 1:163-7, 2016.
2. Ptak M. (a), Wilhelm J. (b), Sawicki M. (a), Dymek M. (a), A.O. Fernandes F. (c, d), Kristen H. (e), Garatea E. (e): Assessment of child safety on bicycles in baby carriers – The importance of evaluating both head and neck injuries, (a):Wroclaw University of Science and Technology, Faculty of Mechanical Engineering, Lukasiewicza 7, 50-371 Wroclaw, Poland, (b): CFturbo GmbH, Unterer Kreuzweg 1, 01097 Dresden, Germany, (c): TEMA - Centre for Mechanical Technology and Automation, Department of Mechanical Engineering, University of Aveiro, Campus de Santiago, 3810-193 Aveiro, Portugal, (d): LASI—Intelligent Systems Associate Laboratory, Portugal, (e): Cocoon Airbag Protection AB, Medicon Village, Scheelevägen 2, 223 81 Lund, Sweden, 2023.