Czy kokon niemowlęcy jest bezpieczny? Kokon niemowlęcy okiem fizjoterapeuty

Kokon niemowlęcy jest produktem, który znajduje się na prawie każdej liście zakupów rodziców, którzy spodziewają się przyjścia na świat dziecka. Na wielu stronach internetowych można przeczytać, że kokon dla niemowlęcia ma być idealnym miejscem dla niego do zabawy i spania, natomiast ja się nie do końca z tym stwierdzeniem zgadzam i w następnych akapitach wyjaśnię dlaczego. Lubię dyskutować na temat jego zastosowania. Na pewno ma on swoje wady, jak i zalety, z którymi podzielę się poniżej. Od razu dodam, że nie jestem jedyną osobą, która ma zastrzeżenia do jego stosowania i przynajmniej część fizjoterapeutów również podziela taką opinię. Co więcej, dość często sami rodzice podczas konsultacji pytają, co o nim sądzę i, czy jest on bezpieczny dla dziecka? W dzisiejszym artykule postaram się przedstawić to, w jaki sposób ja jako fizjoterapeuta dziecięcy, postrzegam stosowanie kokonu niemowlęcego.

W artykule

Jak wygląda i czym jest kokon niemowlęcy?

Kokon niemowlęcy to cienki, miękki materac, zwykle w kształcie owalnym z dość wysokim brzegiem. Przez niektórych opisywany jest również jako łóżeczko z miękkim brzegiem. Najczęściej jest on wykonany z miękkiego materiału, jakim jest bawełna. Jego wygląd, wzór i kolorystyka może być rozmaita i dobrana według indywidualnych preferencji. Można powiedzieć, że wyglądem jest mu bardzo blisko do wyglądu ptasiego gniazda czy też do legowiska i stąd też pochodzi jego nazwa. Kokon ma stanowić niejako bezpieczną dla dziecka przestrzeń, w której może on odpoczywać, bawić się czy nawet spać. Pamiętam, że kiedyś bardzo często rodzice układali dziecko na łóżku i obkładali go dookoła poduszkami, aby z niego nie spadło i było bezpieczne. Dziś metoda ta jest trochę mniej popularna, ale nadal stosowana. W zamyśle kokon niemowlęcy ma zastąpić powyższy sposób ochrony dziecka, który stosowali lub stosują rodzice małych dzieci.

Zastosowanie kokona niemowlęcego

Kokon niemowlęcy według producentów, ale też samych rodziców ma całkiem sporo możliwości zastosowania. Jego popularność sprawia, że liczba pomysłów, w jaki sposób można go wykorzystać w domu jak i poza nim cały czas rośnie. Niektóre z nich to:

• Bezpieczna przestrzeń zapewniająca ochronę dziecka przed upadkiem czy też stoczeniem się z łóżka.
• Przenośne łóżeczko - jako miejsce, w którym można zostawić na chwilę dziecko, kiedy rodzic musi iść do innego pomieszczenia, w którym nie ma łóżeczka czy też maty na podłodze.
• Łóżeczko turystyczne, które jest przydatne w podróży.
• Zamiennik przewijaka. Rodzic nie musi iść z dzieckiem do innego pokoju.
• Miejsce do odbycia drzemki.
• Komfortowa i przyjazna przestrzeń do leżenia dla maluszka.
• Ochrona przed chłodnym powietrzem ze względu na zastosowanie w nim wyższych brzegów.
• Otulacz.
• Miejsce do aktywnej zabawy.

Ze względu na jego rozmaite możliwości zastosowania wielu rodziców decyduje się na zakup tego produktu. Czy dziecko jest natomiast w pełni bezpieczne w kokonie niemowlęcym i na co powinni uważać rodzice?

Bezpieczeństwo dziecka w kokonie niemowlęcym

Ogólnie można przyjąć, że kokon niemowlęcy jest bezpiecznym produktem, ale nie w każdej sytuacji i nie zawsze tak jak radzi sam producent. Część pediatrów i fizjoterapeutów dziecięcych również zauważa pewne wady i niebezpieczeństwa, natomiast wielu z nich wydaje się być za. Oczywiście podkreślają oni, że należy obserwować dziecko w nim przebywające oraz stosować się do zaleceń producentów. Jak wyżej wspomniałam, nie zawsze zalecenia producenta są jednak według mnie najlepsze. O różnych niebezpieczeństwach używania kokonu napiszę poniżej.

Dlaczego uważam, że kokon niemowlęcy może być niebezpieczny dla dziecka?

Niektóre możliwości zastosowania kokonu niemowlęcego wydają się być całkiem w porządku. Można na chwilę odłożyć dziecko do niego, jeżeli będziemy go mieć cały czas pod kontrolą wzroku. Możemy maluszka odłożyć na krótką drzemkę do niego, jeżeli np. nie mamy możliwości położenia go do łóżeczka, ponieważ np. jesteśmy na wyjeździe poza domem. Wiadomo, że nie zawsze łóżeczko dziecięce jest na wyposażeniu miejsca, w którym będzie się nocować. Tak jak już wcześniej wspomniałam, dziecko przebywające w kokonie powinno przebywać pod nieustanną kontrolą i obserwacją rodziców. Niestety kokon niemowlęcy często jest wykorzystywany przez rodziców w sposób nieadekwatny. 

4 przykłady, w jaki sposób nie wykorzystywać kokonu niemowlęcego i jego niebezpieczeństwa

Poniżej przedstawię cztery przykładów, w jaki sposób kokon nie powinien być wykorzystywany oraz jakie to niesie ze sobą potencjalne zagrożenia.

1. Przenoszenia dziecka

Z pewnością w kokonie niemowlęcym nie powinno się nosić dziecka. Maluszek podczas przenoszenia w nim może się z niego wyślizgnąć lub nawet wypaść. W zależności od konkretnego modelu, jak i wykonania kontrola i zapewnienie bezpieczeństwa dziecku podczas przenoszenia może być naprawdę trudna.

2. Miejsce do spania

Dziecko powinno spać w łóżeczku, a nie w kokonie. W kokonie niemowlęcym maluszek może być odłożony na krótką drzemkę i tylko i wyłącznie, kiedy przebywa pod stałym nadzorem rodzica. Uważam, że ze względu na bezpieczeństwo dziecka nie powinno ono spać w nim w nocy. Dziecko podczas snu zmienia pozycję i jeżeli kokon ustawiony jest na wysokości, to może z niego wypaść. Ponadto przynajmniej część z nich może być bardzo miękkich, a dziecko powinno spać na średnio twardym materacu. Dodatkowo moje obawy występują w związku z ryzykiem SIDS, czyli zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej. Co prawda nie ma dostępnych wiarygodnych danych potwierdzających czy też zaprzeczających tej tezie, natomiast ogólnie z całą pewnością można stwierdzić, że w takim przypadku ryzyko SIDS rośnie. Warto również pamiętać, że takie ryzyko istnieje również w sytuacji, gdy w standardowym łóżeczku znajdują się dodatkowe rzeczy takie jak kocyk, poduszka, ochraniacze czy też inne zabawki. Ważne jest, aby zadbać o prawidłowe przygotowanie miejsca, w którym maluch będzie spać.

3. Miejsce do zabawy

Dziecko powinno bawić się na płaskiej powierzchni. Uważam, że podłoga lub mata będzie dla dziecka najlepszą i z pewnością bezpieczniejszą opcją. To właśnie na podłodze lub macie dziecko może aktywnie bawić się i poznawać otoczenie oraz się przemieszczać. Kokon ogranicza dziecku swobodę zabawy i eksplorowania przestrzeni. O różnych pomysłach, w jaki sposób wspierać rozwój motoryczny dziecka można przeczytać w artykule "Zabawy wspierające rozwój motoryczny niemowlęcia".

4. Miejsce do siedzenia

Pozostawienie w kokonie malucha, który potrafi się już samodzielnie przemieszczać, może spowodować, że maluszek będzie próbował się z niego wydostać, aby przejść np. do zabawki. Ze względu na jego budowę i fakt, że kokon często jest umieszczony na wysokości np. łóżku lub kanapie, to stwarza on wówczas ryzyko, że dziecko może upaść lub się z niego wyślizgnąć.

Czy jestem zdecydowanym przeciwnikiem kokonu?

Wydawać by się mogło, że po moich powyższych argumentach kokonowi niemowlęcemu mówię stanowcze nie, ale nie do końca tak jest. Kokon niemowlęcy faktycznie może mieć swoje zalety natomiast warto pamiętać, że jego stosownie może nieść za sobą pewne ryzyko. Zwłaszcza jeżeli będzie on stosowany w nieodpowiedni sposób. Z pewnością w tej sprawie warto kierować się zdrowym rozsądkiem. Jak już wyżej wspomniałam, nie ma nic w tym złego, jeżeli dziecko położymy na chwilkę w kokonie pod stałą kontrolą wzrokową. Czyli w ciągu dnia, jeżeli patrzysz na dziecko i jesteś obok niego, to możesz go w nim położyć. 

Na co zwrócić uwagę przy wyborze kokonu niemowlęcego?

Jeżeli już się zdecydujemy na kokon niemowlęcy, to warto wybrać właściwy produkt. Przede wszystkim najważniejsze jest bezpieczeństwo dziecka. Warto upewnić się, czy wybrany kokon niemowlęcy posiada wszelkie niezbędne atesty i certyfikaty. Warto również zwrócić uwagę, żeby był on wykonany z materiałów przyjaznych i bezpiecznych dzieciom. Istotny jest również dobór wielkości kokonu tak, aby był on odpowiednio duży do wieku dziecka. Łatwość czyszczenia również będzie ważnym aspektem. Dziecko może ubrudzić kokon i zostaną na nim plamy. Ze względów estetycznych, jak i przede wszystkim higieny dziecka powinien on zostać wyczyszczony i uprany. Kokon nie powinien mieć wystających elementów czy też ozdób. Kokon niemowlęcy powinien mieć średnio twardy materacyk (dno) tak, żeby dziecko się w nim nie zapadało.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę jego zalety i wady, to uważam, że jeżeli ktoś ma potrzebę stosowania kokonu niemowlęcego, to przede wszystkim musi pamiętać o potencjalnych niebezpieczeństwach i je zminimalizować. Jego zastosowanie powinno być przemyślane i rozsądne. Jeszcze raz nadmienię, że według mnie z całą pewnością dziecko nie powinno spać w nim w nocy. W dzień można w nim położyć dziecko na chwilę lub krótką drzemkę i tylko i wyłącznie pod stałą obserwacją rodzica. Jest to niezwykle ważne, aby w tym przypadku kierować się zdroworozsądkowym myśleniem, tak aby nie zaszkodzić maluszkowi. Decyzję pozostawiam zawsze rodzicowi, natomiast zawsze staram się myśleć o dobru dziecka i kierować się głównie nim, dlatego podkreślam ewentualne zastrzeżenia i niebezpieczeństwa.